REAKSI NEGARA-NEGARA JIRAN

.•      Sarawak
•      Pada peringkat awal, banyak pihak menentang kerana mereka melihat tiada faedah ekonomi serta-merta yang data diperoleh daripada percantuman ini.
•      Parti yang menentang percantuman ini ialah Parti Negara Sarawak (PANAS) yang diketuai oleh Termenggung Jugah, Parti Rakyat Bersatu Sarawak/Sarawak United People’s Party (SUPP) diketuai  Ong Kee Hui  dan Parti Kebangsaan Sarawak/Sarawak National Party (SNAP) diketuai oleh Stephen Kalong Ningkan secara jelas menentang pembetukan Malaysia.
•      Parti yang menyokong cadangan ini ialah Barisan Rakyat Jati Sarawak (BERJASA).

•      Sabah
•      wujud byk penentangan pd peringkat awal sehingga lahir beberapa buah parti politik yg melaungkan pendapat atas sentiment anti-Malaysia.
•      Parti politik pertama – pd bulan Ogos 1961 dlm kalangan kaum Kadazan – Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu yg dipimpin oleh Donald Stephens
•      Pada bulan Jun 1962 – kaum Murut di Sabah menubuhkan sebuah parti – Pasok Momogun Kebangsaan Borneo Utara – menentang pembentukan Malaysia & dipimpin oleh G.S Sundang yg bermatlamat memperjuangkan kemerdekaan Sabah

                                                                Tun Datu Mustapha Bin Datu Harun
•      Brunei
•      Sultan Omar Ali Saifuddin menyokong konsep Malaysia
•      Rakyat Brunei – pada peringkat awal berminat menyertai gabungan – cuma mereka lebih berhasrat utk memperoleh kemerdekaan sendiri dahulu sblum digabungkan
•      Julai 1962 – persidangan Majlis Undangan Brunei telah menyatukan persetujuan mereka terhadap pembentukan Malaysia
•       penentangan – di bawah pimpinan A.M Azahari

•      Singapura
•      Pada umumnya – penduduk Singapura berminat dengan konsep Persekutuan Malaysia
•      Di bawah pimpinan Lee Kuan Yew
•      PAP – menyambut baik rancangan Tunku Abdul Rahman
•      UPP(Parti Rakyat Singapura) – menentang gagasan Malaysia
•      Calon PAP
•      Telah dikalahkan oleh calon Parti Rakyat Singapura dan Parti Buruh dalam satu pilihan raya kecil – keadaan semakin keruh

                                                                                  Lee Kuan Yew
•      Indonesia
•      Pernah menyatakan bahawa mereka tiada apa2 halangan terhadap penubuhan Malaysia kerana tidak melibatkan negara mereka
•      Dr. Subandrio pernah menyatakan secara terbuka dalam akhbar New York Times – Indonesia tdk menghalang penubuhan ini dan mendoakan kejayaan kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dalam rancangannya
•      Sokongan tidak lama
•      Beberapa bulan kemudian – Indonesia menetang keras
•      Menyokong tindakan Parti Rakyat Brunei yg menentang pd 8 Disember 1962
•      Presiden Sukarno mengumumkan dasar konfrontasi – dengan slogan “Ganyang Malaysia” – mendakwa tujuan penubuhan Malaysia adalah utk memastikan getah , timah & minyak di wilayah2 terbabit terus kekal
•      Penentangan berakhir pd tahun 1965 apabila Sukarno digulingkan oleh Jeneral Suharto
•      Ogos 1966 – Adam Malik(Menteri Luar Indonesia yg baharu) menandatangani perjanjian damai dgn tokoh2 di Malaysia & mengakhiri konfrontasi yg tercetus selama tiga tahun setengah

                                                               
                                                                 Subandrio

Suharto

                                                                                
                                                                                       Sukarno
•      Filipina
•      Turut menentang pembentukan Malaysia
•      Presiden Macapagal
•      Menuntut hak Filipina ke atas Sabah & juga pernah menuntut kerajaan british supaya Sabah dikembalikan kpd mereka – surat rasmi – 22 Jun 1962
•      Tuntutan dibuat ekoran dakwaan bahawa Sabah pernah terletak di bawah Kesultanan Sulu
•      Tuntutan gagal – Sabah dgn rela hati menyertai pembentukan Malaysia
•      Membuat kecaman secara terbuka terhadap penubuhan Malaysia – Kongres Filipina – 28 Januari 1963
•      Hubungan diplomatik - Tanah Melayu dan Filipina terjejas
•      Tidak dilayan kerajaan British